TS. BÙI THANH TUẤN(*)
(*) Bộ Công an
Tóm tắt: Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch là nhiệm vụ thường xuyên, lâu dài trong cuộc đấu tranh trên lĩnh vực lý luận, chính trị, tư tưởng của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta, trong đó có đội ngũ trí thức Việt Nam. Trên cơ sở bước đầu đánh giá về kết quả, hạn chế và nguyên nhân của việc đội ngũ trí thức Việt Nam tham gia bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, bài viết đưa ra những khuyến nghị nhằm phát huy hiệu quả vai trò, trách nhiệm của đội ngũ này trong thời gian tới.
Từ khóa: đội ngũ trí thức; quan điểm sai trái, thù địch; nền tảng tư tưởng của Đảng
Đội ngũ trí thức Việt Nam luôn là lực lượng quan trọng đặc biệt, có vai trò và ý nghĩa to lớn đối với sự trường tồn, phát triển của đất nước – dân tộc. Đây là bộ phận quan trọng trong nguồn nhân lực xã hội, có trình độ học vấn cao về lĩnh vực chuyên môn nhất định, lao động trí óc với năng lực tư duy độc lập và sáng tạo để tạo ra những sản phẩm tinh thần và vật chất có giá trị đối với xã hội.
Là bộ phận giàu kiến thức, kinh nghiệm, hiểu biết sâu rộng, đội ngũ trí thức phải phát huy được vai trò tiên phong trong nhiệm vụ bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch. Thông qua lao động đặc thù và sự cống hiến của mình, trí thức Việt Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng là lực lượng nòng cốt trong tuyên truyền, phổ biến, quán triệt chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh tới các tầng lớp nhân dân trong xã hội, tạo sự đồng thuận xã hội rộng rãi, củng cố niềm tin sâu sắc của các tầng lớp nhân dân đối với nền tảng tư tưởng của Đảng.
1. Khái quát về đội ngũ trí thức Việt Nam
Trí thức là những người lao động trí óc, có trình độ học vấn cao về lĩnh vực chuyên môn nhất định, có năng lực tư duy độc lập, sáng tạo, truyền bá và làm giàu tri thức, tạo ra những sản phẩm tinh thần và vật chất có giá trị đối với xã hội. Vì vậy, đội ngũ trí thức là nền tảng hưng thịnh và tiến bộ xã hội của mỗi quốc gia – dân tộc; là cội nguồn tạo nên sức mạnh tổng hợp, động lực phát triển. Cùng với sự phát triển của đất nước, đội ngũ trí thức Việt Nam không ngừng lớn mạnh, tăng nhanh về số lượng, nâng lên về chất lượng, đóng góp trực tiếp cùng toàn dân giành thắng lợi trong các cuộc kháng chiến chống kẻ thù xâm lược, đưa nước ta ra khỏi khủng hoảng kinh tế – xã hội, xóa đói, giảm nghèo, phát triển đất nước và đạt được nhiều thành tựu có ý nghĩa lịch sử trong công cuộc đổi mới(1).
Đội ngũ trí thức Việt Nam được hình thành và rèn luyện trong quá trình đấu tranh cách mạng, cùng với giai cấp công nhân – nông dân làm nền tảng của chế độ, luôn trung thành với lợi ích của cách mạng, Tổ quốc và nhân dân. Trong quá trình lãnh đạo cách mạng Việt Nam, Đảng ta luôn quan tâm và đề cao vai trò của đội ngũ trí thức trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, kháng chiến chống ngoại xâm cũng như trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Đảng đã chỉ rõ: “Trí thức là những người lao động trí óc, có trình độ học vấn cao về lĩnh vực chuyên môn nhất định, có năng lực tư duy độc lập, sáng tạo, truyền bá và làm giàu tri thức, tạo ra những sản phẩm tinh thần và vật chất có giá trị đối với xã hội… Xây dựng đội ngũ trí thức vững mạnh là trực tiếp nâng tầm trí tuệ của dân tộc, sức mạnh của đất nước, nâng cao năng lực lãnh đạo của Đảng và chất lượng hoạt động của hệ thống chính trị”(2).
Phát biểu tại Đại hội đại biểu toàn quốc Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam lần thứ VII, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã chỉ rõ: Tri thức luôn là nền tảng tiến bộ xã hội, đội ngũ trí thức là lực lượng nòng cốt sáng tạo và truyền bá tri thức. Trí thức Việt Nam là lực lượng lao động sáng tạo đặc biệt quan trọng trong tiến trình xây dựng và phát triển đất nước, đặc biệt là trong giai đoạn đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế, xây dựng kinh tế tri thức, phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc(3).
Trí thức Việt Nam có lòng yêu nước, tự hào, tự tôn dân tộc sâu sắc, luôn gắn bó với sự nghiệp lớn của đất nước, của nhân dân. Từ khi có Đảng, đội ngũ trí thức thời đại Hồ Chí Minh có đóng góp tích cực vào quá trình xây dựng những luận cứ khoa học cho việc hoạch định đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, góp phần làm sáng tỏ con đường phát triển của đất nước; xác định, giải đáp những vấn đề mới phát sinh trong quá trình đổi mới. Với những đặc điểm này, việc tham gia bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch của đội ngũ trí thức Việt Nam là nhu cầu, trách nhiệm mang tính chủ động, tự giác cao. Đội ngũ trí thức Việt Nam đã trở thành lực lượng nòng cốt, chủ lực trong công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch – một lĩnh vực quan trọng được giới trí thức, đặc biệt là trí thức khoa học xã hội và nhân văn, quan tâm nghiên cứu và tìm đến chân lý.
2. Thực trạng đội ngũ trí thức Việt Nam tham gia bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch
– Về kết quả đạt được
Trong những năm qua, cùng với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, của cán bộ, đảng viên, nhân dân, đội ngũ trí thức Việt Nam đã tích cực đóng góp công sức, trí tuệ đưa sự nghiệp bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch đạt nhiều kết quả tích cực. Cụ thể là:
Thứ nhất, một số trí thức đã tham gia công tác lãnh đạo, quản lý, tham mưu, giúp việc các cơ quan, đơn vị của Đảng, Nhà nước, tổ chức chính trị – xã hội, chính quyền các cấp trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện các chỉ thị, nghị quyết của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, trong đó có Nghị quyết số 35-NQ/TW ngày 22/10/2018 của Bộ Chính trị về tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới; Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI về một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay; Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII về tăng cường chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ…
Thứ hai, một số trí thức tham gia tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận; xây dựng những luận cứ khoa học cho việc hoạch định chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; góp phần làm sáng tỏ con đường phát triển của đất nước và giải đáp những vấn đề mới của thực tiễn đặt ra; tham gia giáo dục, tuyên truyền, trực tiếp trao đổi, đối thoại, tạo sự đồng thuận trong xã hội, củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc.
Thứ ba, đội ngũ trí thức Việt Nam có những đóng góp quan trọng vào việc nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị, nâng cao năng lực lãnh đạo, quản lý; trực tiếp nghiên cứu, tham mưu ban hành, triển khai thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước trên cơ sở vận dụng sáng tạo, đúng đắn chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh.
Thứ tư, một số trí thức tham gia nghiên cứu, làm rõ cơ sở khoa học, thực tiễn của việc kiên định và vận dụng, phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, của chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; xây dựng hệ thống các luận cứ trong phản biện xã hội, định hướng hệ giá trị, định hướng tuyên truyền phản bác các thông tin, quan điểm sai trái, thù địch. Đơn cử, sau hơn 08 tháng phát động, Cuộc thi viết chính luận về bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch lần thứ hai, năm 2022, đã thu hút 116.252 tác phẩm dự thi của đội ngũ trí thức, tạo được sức lan tỏa rộng rãi trong hệ thống chính trị trên khắp 63 tỉnh, thành phố(4).
Thứ năm, đội ngũ trí thức đã tham mưu, đưa ra các giải pháp đấu tranh, ngăn chặn các nguy cơ đe dọa an ninh Tổ quốc, trong đó có sự chống phá của các thế lực thù địch và bọn phản động vào nền tảng tư tưởng của Đảng. Một số trí thức tham gia nghiên cứu, phát triển các ứng dụng về khoa học – công nghệ, trong đó có công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo, để phục vụ công tác phát hiện, ngăn chặn, xử lý thông tin xấu độc, đấu tranh với các đối tượng thù địch, phản động trên không gian mạng.
Thứ sáu, một số trí thức hoạt động trong các cơ quan báo chí, truyền thông, các hội văn học nghệ thuật… đã và đang tích cực nghiên cứu, sáng tác, phản ánh chân thực cuộc sống, đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu hưởng thụ văn hóa, nghệ thuật của công chúng… Bên cạnh đó, đội ngũ trí thức là lực lượng thanh niên, cán bộ hưu trí, người Việt Nam ở nước ngoài cũng đang tham gia tích cực trong việc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; tăng cường lan tỏa, chia sẻ thông tin tích cực, nét đẹp văn hóa truyền thống của dân tộc; lên án, phản bác những thông tin xấu độc, bịa đặt và những hành vi phản văn hóa, trái với thuần phong, mỹ tục của dân tộc.
– Về hạn chế và nguyên nhân
Thực tiễn cho thấy, trong công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, vai trò của đội ngũ trí thức chưa thật sự được phát huy ở mức cao nhất; năng lực nghiên cứu, tham mưu, sáng tạo các sản phẩm trí tuệ, khoa học, lý luận đóng góp đắc lực vào sự nghiệp bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch của một số trí thức chưa cao. Các công trình khoa học, lý luận mang tính tiêu biểu, lan tỏa, dẫn dắt hoạt động thực tiễn đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng chưa nhiều. Chúng ta thiếu những chuyên gia giỏi, nhà khoa học đầu ngành có khả năng khái quát, tư duy lý luận ở trình độ cao, khả năng nghiên cứu, phản biện, đánh giá, dự báo các vấn đề chiến lược, làm trụ cột cho việc nghiên cứu, hoàn thiện những vấn đề của thực tiễn bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, cũng như công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Những hạn chế nêu trên xuất phát từ nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan, trong đó nguyên nhân cơ bản được xác định là: 1) Một bộ phận trong đội ngũ trí thức còn có biểu hiện thờ ơ, lảng tránh, im lặng; thậm chí “nước đôi” hoặc “đứng ngoài cuộc”, vì cho rằng không liên quan đến mình. Một số trí thức thiếu “vốn tri thức” cần thiết hoặc lúng túng trong nhận thức giữa đúng và sai, thật và giả, sự thật và sự xuyên tạc…; rơi vào công thức, giáo điều, lặp lại, nhạt thòa thiếu sức sống không đủ để tranh luận, phản bác. 2) Một số cấp ủy, tổ chức đảng chưa thực hiện tốt các nhiệm vụ và giải pháp xây dựng đội ngũ trí thức; còn tình trạng buông lỏng quản lý, coi nhẹ công tác giáo dục chính trị, tư tưởng đối với đội ngũ này; nhận thức chưa đầy đủ và chính xác về vị trí, vai trò của trí thức trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch.
3. Thúc đẩy đội ngũ trí thức Việt Nam tham gia bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch
Tình hình quốc tế, khu vực đang có sự biến động nhanh, phức tạp, khó lường về chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội. Trong bối cảnh này, cuộc đấu tranh trên lĩnh vực lý luận chính trị, tư tưởng, nhất là nhiệm vụ bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch là cuộc đấu trí, đấu pháp, đấu lực tiếp tục có nhiều cam go hơn, quyết liệt hơn. Để đấu tranh thắng lợi, phải có luận cứ rõ ràng, thuyết phục. Vấn đề quan trọng hơn là phải nghiên cứu, tổng kết thực tiễn, đúc rút cơ sở lý luận để bổ sung, phát triển, góp phần hoàn thiện học thuyết Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh – nền tảng tư tưởng của Đảng, kim chỉ nam của cách mạng Việt Nam trong giai đoạn hiện nay và tương lai. Điều này đòi hỏi mỗi cấp ủy, tổ chức đảng phải tiếp tục phát huy vai trò, trách nhiệm của đội ngũ trí thức trên mỗi cương vị công tác khác nhau, góp phần thực hiện hiệu quả Nghị quyết số 35-NQ/TW. Trong đó, cần thực hiện tốt một số nhiệm vụ trọng tâm sau:
Một là, nâng cao nhận thức của cấp ủy, tổ chức đảng về vị trí, vai trò đặc biệt quan trọng của đội ngũ trí thức, để tạo sự thống nhất trong lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện các nhiệm vụ bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch. Cần xác định rõ, quán triệt nhận thức về vị trí, vai trò của đội ngũ trí thức trong bảo vệ nền tảng tư tưởng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch là phương thức tự thân để Đảng bảo vệ mình, là yêu cầu tất yếu khách quan mà Đảng phải tiến hành trong mọi hoàn cảnh. Đây cũng là cơ sở để cấp ủy, tổ chức đảng thường xuyên quan tâm, chăm lo, tạo điều kiện công tác, nghiên cứu thuận lợi cho đội ngũ trí thức. Đồng thời, chú trọng làm tốt công tác chính trị, tư tưởng và công tác bảo vệ chính trị nội bộ; kịp thời khen thưởng, động viên để mỗi trí thức luôn giữ trong mình khát vọng cống hiến cho cộng đồng và đất nước.
Hai là, thường xuyên giáo dục, bồi dưỡng, nâng cao trình độ lý luận chính trị cho trí thức Việt Nam trên tất cả các lĩnh vực, nhằm bảo đảm đội ngũ này luôn giữ vững bản lĩnh chính trị, niềm tin, sự kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, kiên định đường lối đổi mới do Đảng lãnh đạo. Theo đó, tiếp tục nghiên cứu đổi mới mạnh mẽ nội dung, chương trình, phương pháp giảng dạy chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh trong hệ thống giáo dục quốc dân. Tập trung quán triệt, vận dụng sáng tạo định hướng: “đổi mới căn bản nội dung, chương trình, phương pháp giáo dục lý luận chính trị theo hướng khoa học, sáng tạo, hiện đại và gắn lý luận với thực tiễn”(5).
Ba là, đội ngũ trí thức cần tiếp tục chủ động tham mưu, đưa ra các giải pháp đấu tranh, ngăn chặn các nguy cơ đe dọa an ninh Tổ quốc, trong đó có sự chống phá của các thế lực thù địch và bọn phản động vào nền tảng tư tưởng của Đảng. Phát huy trách nhiệm cao cả là phản biện xã hội(6), trách nhiệm định hướng hệ giá trị, định hướng tuyên truyền phản bác các thông tin, quan điểm sai trái, thù địch, nhất là định hướng thông tin liên quan đến những vấn đề phức tạp, nhạy cảm lan truyền trên không gian mạng; chủ động ngăn ngừa và xử lý các “điểm nóng” chính trị – xã hội, góp phần bảo đảm an ninh chính trị, an ninh mạng, an ninh thông tin… Tham gia làm rõ cơ sở khoa học, thực tiễn của việc kiên định và vận dụng, phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.
Bốn là, tăng cường đầu tư tài chính, cơ sở vật chất, điều kiện làm việc cho đội ngũ trí thức tham gia công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch. Tăng cường đầu tư cho công tác nghiên cứu, dự báo chiến lược và nghiên cứu lý luận nhằm góp phần hoàn thiện hệ thống luận cứ khoa học và thực tiễn trong đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch. Tập trung xây dựng cơ chế, chính sách trong phát hiện, tuyển chọn, đào tạo, bồi dưỡng, khuyến khích, trọng dụng đội ngũ trí thức để tạo ra một lực lượng cán bộ hùng hậu, chất lượng làm công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch. Đưa nội dung này vào trong quy hoạch, kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, phải coi đó là nhiệm vụ quan trọng, thường xuyên, liên tục và lâu dài. Trong đó, ưu tiên các nguồn lực, nhân lực cho mục tiêu tự chủ về an ninh mạng, xây dựng nền công nghiệp an ninh mạng; xây dựng, phát huy mạnh mẽ “thế trận lòng dân”, tạo nền tảng vững chắc cho nền an ninh nhân dân, thế trận an ninh nhân dân và nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân liên hoàn bên trong và bên ngoài biên giới quốc gia, trên không gian mạng.
Năm là, khuyến khích đội ngũ trí thức tập trung nghiên cứu, ứng dụng các giải pháp kỹ thuật mới về công nghệ thông tin, truyền thông, trí tuệ nhân tạo, để phục vụ tốt hơn công tác nắm bắt, phân tích, đánh giá, chỉ đạo, quản lý, phối hợp lực lượng trong tổ chức đấu tranh, ngăn chặn, xử lý thông tin xấu độc, quan điểm sai trái, thù địch chống phá Đảng, Nhà nước, chế độ trên không gian mạng. Khuyến khích và bảo vệ đội ngũ trí thức năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám đột phá, sẵn sàng đương đầu với khó khăn, thử thách trong công tác, chiến đấu; tham gia tích cực bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, giữ vững khối đoàn kết toàn dân tộc.
Tóm lại, đội ngũ trí thức Việt Nam luôn có vai trò đặc biệt quan trọng trong tiến trình xây dựng và phát triển đất nước. Trong tiến trình đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, hội nhập quốc tế sâu rộng hiện nay, cùng với sự phát triển nhanh chóng khoa học – công nghệ, với mặt trái nảy sinh từ cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư; sự chống phá ngày càng tinh vi, quyết liệt của các thế lực thù địch, phản động, đội ngũ trí thức Việt Nam đóng vai trò nòng cốt, tiên phong, chủ động tham gia bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch. Để phát huy hiệu quả vai trò, trách nhiệm của đội ngũ trí thức Việt Nam tham gia bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, cần hình thành và thực hiện hệ thống giải pháp căn cơ. Trước hết, cần quán triệt sâu sắc quan điểm của Đảng đã được xác trong Văn kiện Đại hội lần thứ XIII của Đảng: “Xây dựng đội ngũ trí thức ngày càng lớn mạnh, có chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong tình hình mới… Thực sự tôn trọng, tạo điều kiện nâng cao hiệu quả hoạt động tư vấn, phản biện của đội ngũ trí thức”(7)./.
——————————
(1) Lê Minh Thông, Nhận diện về trí thức, đặc điểm và các nhân tố ảnh hưởng tới việc xây dựng và phát huy đội ngũ trí thức, https://hdll.vn/vi/nghien-cuu—trao-doi/nhan-dien-ve-tri-thuc-dac-diem-va-cac-nhan-to-anh-huong-toi-viec-xay-dung-va-phat-huy-doi-ngu-tri-thuc.html
(2) Nghị quyết số 27-NQ/TW ngày 06/8/2008 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa X) về xây dụng đội ngũ trí thức trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước
(3) Phát biểu của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Đại hội đại biểu Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam lần thứ VII, ngày 03/6/2015, https://lienhiephoi.quangngai.gov.vn/mnews.aspx?id=757
(4) Minh Châu, Trao giải lần thứ hai Cuộc thi viết chính luận bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, https://dangcongsan.vn/bao-ve-nen-tang-tu-tuong-cua-dang/trao-giai-lan-thu-hai-cuoc-thi-viet-chinh-luan-bao-ve-nen-tang-tu-tuong-cua-dang-622653.html
(5) Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, t.II, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2021, tr.235
(6) Nguyễn Trọng Chuẩn, Trí thức Việt Nam với sự nghiệp đổi mới và phát triển đất nước trong bối cảnh chuyển đổi số, https://www.tapchicongsan.org.vn/media-story/-/asset_publisher/V8hhp4dK31Gf/content/tri-thuc-viet-nam-voi-su-nghiep-doi-moi-va-phat-trien-dat-nuoc-trong-boi-canh-chuyen-doi-so.
(7) Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, t.I, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2021, tr.167
(Tạp chí Khoa học Chính trị Số 01/2023)
