TS. LÊ VĂN PHỤC(*)
TS. TRẦN THỊ THÚY CHINH(**)
(*) Học viện Chính trị khu vực III, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh
(**) Học viện Chính trị khu vực I, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh
Tóm tắt: Cuốn sách “Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh” của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã khẳng định công cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực là việc làm cần thiết, một xu thế không thể đảo ngược; khẳng định công cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực là công việc thường xuyên của Đảng với những quan điểm, đường lối, chiến lược cụ thể; khẳng định những kết quả trong công cuộc phòng, chống tham nhũng, tiêu cực ở Việt Nam là không thể phủ nhận. Đây là cơ sở lý luận và thực tiễn quan trọng để đấu tranh, phản bác những luận điệu xuyên tạc công cuộc phòng, chống tham nhũng, tiêu cực ở nước ta hiện nay.
Từ khóa: phòng, chống tham nhũng; tiêu cực; Nguyễn Phú Trọng
Hiện nay, cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực đang được Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện quyết liệt, không ngừng nghỉ, không có vùng cấm, không có đặc quyền, không có ngoại lệ, bất kể đó là ai…, được nhân dân đồng tình ủng hộ và quốc tế ghi nhận. Mặc dù vậy, các thế lực thù địch vẫn ra sức xuyên tạc rằng, cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực ở Việt Nam là “cuộc chiến thanh trừng phe phái”; là “mị dân”, “hô khẩu hiệu”; làm “nhụt chí”, “chùn bước” những người dám nghĩ, dám làm, cản trở quá trình phát triển của đất nước,… Những luận điệu đó hoàn toàn sai trái, phản động và cần phải được đấu tranh bác bỏ. Cuốn sách Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng ra đời đã xác lập cơ sở lý luận và thực tiễn phong phú, thuyết phục để đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch đó.
Thứ nhất, cuốn sách khẳng định công cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực là việc làm cần thiết, xu thế không thể đảo ngược
Trong cuốn sách, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trả lời câu hỏi: Vì sao chúng ta phải kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực? Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng khẳng định: “Cuộc chiến chống tham nhũng, tiêu cực đã góp phần rất quan trọng thúc đẩy sự phát triển kinh tế – xã hội, giữ vững ổn định chính trị, đặc biệt là đã từng bước củng cố niềm tin của nhân dân. Chúng ta cần thống nhất quan điểm: Mục tiêu của công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực là nhằm làm trong sạch Đảng và bộ máy nhà nước, để phát triển đất nước. Đây là cuộc đấu tranh chống “giặc nội xâm”, không phải là cuộc đấu giữa các “phe cánh” hay “đấu đá nội bộ”, như có người không hiểu hoặc cố tình xuyên tạc với động cơ sai, dụng ý xấu”(1).
Theo Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, muốn phòng, chống được tham nhũng, tiêu cực thì trước hết phải nhận diện được nó. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng khẳng định: Theo Công ước của Liên hợp quốc về chống tham nhũng năm 2003: “Tham nhũng là sự lợi dụng quyền lực của nhà nước để trục lợi riêng”. Luật Phòng, chống tham nhũng năm 2018 đã xác định: “Tham nhũng là hành vi của người có chức vụ, quyền hạn đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn đó vì vụ lợi”. Như vậy, về bản chất, nói một cách dễ hiểu như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dạy thì tham nhũng là hành vi “ăn cắp của công làm của tư”(2). Từ đó, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cũng xác định rõ mục tiêu của công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực là nhằm làm trong sạch Đảng và bộ máy nhà nước, để phát triển đất nước. Đây là cuộc đấu tranh chống “giặc nội xâm”, không phải là cuộc đấu giữa các “phe cánh” hay “đấu đá nội bộ”, như có người không hiểu hoặc cố tình xuyên tạc với động cơ sai, dụng ý xấu. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh: “Mục đích của việc xử lý tham nhũng, tiêu cực là để “trị bệnh cứu người”, kỷ luật một vài người để cứu muôn người, truy tố một vụ để cảnh tỉnh cả một vùng, một lĩnh vực; từ đó để cảnh báo, răn đe, giáo dục, phòng ngừa là chính, nên cần phát hiện từ sớm, xử lý từ đầu, không để vi phạm nhỏ tích tụ thành sai phạm lớn; phải tăng cường giáo dục kỷ luật, siết chặt kỷ luật, kỷ cương, dùng kỷ luật nghiêm minh và giám sát nghiêm khắc để cán bộ, đảng viên biết giữ gìn, nhớ điều cấm, giữ giới hạn”(3).
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng khẳng định: Không phải như một số ý kiến cho rằng, nếu quá tập trung vào chống tham nhũng, xây dựng, chỉnh đốn Đảng sẽ làm giảm sự đổi mới, sáng tạo, làm “chùn bước” những người dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung và làm “chậm” sự phát triển đất nước, mà ngược lại, chính nhờ làm tốt công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, đẩy mạnh đấu tranh phòng, chống tham nhũng đã góp phần quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội, giữ vững ổn định chính trị, tăng cường quốc phòng, an ninh và đối ngoại. Thực tiễn đang chứng minh điều này. Từ sau khi thành lập Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng đến nay, nhất là trong nhiệm kỳ Đại hội lần thứ XII của Đảng, công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng đã được lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt, bài bản, đi vào chiều sâu, có bước tiến mạnh, đạt nhiều kết quả cụ thể rất quan trọng, toàn diện, rõ rệt, để lại dấu ấn tốt, tạo hiệu ứng tích cực, lan tỏa mạnh mẽ trong toàn xã hội và thực sự “đã trở thành phong trào, xu thế”, được cán bộ, đảng viên và nhân dân đồng tình, ủng hộ, đánh giá cao, được quốc tế ghi nhận. Tham nhũng từng bước được kiềm chế, ngăn chặn, góp phần quan trọng giữ vững ổn định chính trị, phát triển kinh tế – xã hội, củng cố niềm tin của cán bộ, đảng viên và nhân dân đối với Đảng, Nhà nước. Theo kết quả điều tra dư luận xã hội do Ban Tuyên giáo Trung ương tiến hành mới đây, tuyệt đại đa số ý kiến người dân (93%) bày tỏ tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng trong đấu tranh phòng, chống tham nhũng; khiến cho mọi sự xuyên tạc, chống phá của các thế lực thù địch đều trở nên trơ trẽn, nực cười. Đó là thành công lớn trong công tác phòng, chống tham nhũng của chúng ta(4).
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cũng khẳng định sự cần thiết phải phòng, chống tham nhũng, tiêu cực là để củng cố lòng tin của nhân dân đối với Đảng. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng chỉ ra rằng: Những năm gần đây, những hiện tượng cán bộ, đảng viên sa sút phẩm chất, thoái hóa, hư hỏng có chiều hướng tăng lên và ngày càng nghiêm trọng. Một số người chẳng những không gương mẫu trước quần chúng, mà còn bêu gương xấu trước quần chúng. Một số người vô tổ chức, vô kỷ luật, kéo bè kéo cánh, nịnh bợ cấp trên, chèn ép quần chúng và cấp dưới, cơ hội chủ nghĩa, thực dụng chủ nghĩa, gây mất đoàn kết nội bộ. Nhiều người đã lợi dụng chức quyền và điều kiện công tác để tham ô của công, nhận hối lộ. Điều nghiêm trọng là có một số cán bộ, đảng viên, kể cả cán bộ cấp cao, đảng viên lâu năm bị những ham muốn vật chất cám dỗ, cũng chạy theo tiền tài, địa vị, sống ích kỷ, buông thả, tự do chủ nghĩa… Đông đảo cán bộ, đảng viên và quần chúng chân chính hết sức bất bình trước những hiện tượng đó và lo ngại về sự xói mòn bản chất giai cấp công nhân và truyền thống tốt đẹp của Đảng. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh: “Nếu không chấm dứt những biểu hiện này thì không thể củng cố được lòng tin của quần chúng, không thể tăng cường được mối liên hệ giữa Đảng và quần chúng. Cần kiên quyết đưa ra khỏi Đảng những người vi phạm quyền làm chủ của nhân dân, bị quần chúng oán ghét”(5).
Những luận giải của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng là sự lý giải rõ nhất, thuyết phục nhất tại sao Đảng ta luôn coi đấu tranh phòng, chống tham nhũng là một cuộc chiến không ngừng, không nghỉ, không có ngoại lệ, không có vùng cấm.
Thứ hai, cuốn sách khẳng định công cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực là công việc thường xuyên của Đảng với những quan điểm, đường lối, chiến lược cụ thể
Thông qua cuốn sách, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng khẳng định công cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực là công việc thường xuyên của Đảng với quan điểm, đường lối, chiến lược, lộ trình rõ ràng chứ không phải là ý muốn chủ quan của cá nhân để thanh trừng, hạ bệ nhau trong đội ngũ cán bộ, trong bộ máy nhà nước. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh: “Nhân tố quyết định việc thực hiện thành công mục tiêu đó là sự lãnh đạo trực tiếp, chặt chẽ, toàn diện, thường xuyên của Đảng”(6). Lời nhận định này là sự tổng kết ngắn gọn, súc tích về vai trò lãnh đạo của Đảng đối với công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng ở Việt Nam hiện nay. Đó cũng chính là sự cụ thể hóa và phát triển hơn nữa tư tưởng: Sự lãnh đạo của Đảng là nhân tố hàng đầu quyết định mọi thắng lợi của cách mạng Việt Nam.
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng khẳng định: Nhiều quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước được ban hành nhằm tăng cường công tác xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị và phòng, chống tham nhũng, vừa có tác dụng giáo dục, răn đe, ngăn chặn, vừa là căn cứ để phát hiện và xử lý các sai phạm. Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, các cơ quan chuyên trách tham mưu của Đảng đã ban hành nhiều chủ trương, giải pháp mới, mạnh mẽ, quyết liệt về xây dựng, chỉnh đốn Đảng và phòng, chống tham nhũng; nhiều quy định, nghị quyết được quán triệt và thực hiện nghiêm túc, đi vào cuộc sống, có tác dụng cảnh báo, phòng ngừa có hiệu quả. Quốc hội, Chính phủ và các bộ, ngành chức năng đã quan tâm rà soát, sửa đổi, bổ sung, ban hành mới nhiều quy định pháp luật về quản lý kinh tế – xã hội và phòng, chống tham nhũng; khắc phục một bước những sơ hở, bất cập trong các quy định của pháp luật làm phát sinh tiêu cực, tham nhũng. Có thể nói, đến nay, các chủ trương của Đảng, các văn bản quy phạm pháp luật về phòng, chống tham nhũng cơ bản đã tương đối đủ, cái cần nhất bây giờ là sự tự giác, sự thống nhất cao về ý chí và hành động, là tổ chức thực hiện(7). Cấp ủy đảng, ủy ban kiểm tra các cấp đã tăng cường chỉ đạo, chủ động, quyết liệt, có trọng tâm, trọng điểm; tập trung lựa chọn đối tượng, lĩnh vực, địa bàn nhạy cảm, phức tạp, dễ phát sinh vi phạm, những vấn đề bức xúc mà cán bộ, đảng viên và nhân dân quan tâm để tiến hành kiểm tra, giám sát; kết luận, làm rõ nhiều vi phạm, trên cơ sở đó quyết định hoặc đề nghị thi hành kỷ luật nghiêm minh, chính xác, kịp thời đối với nhiều tổ chức và cá nhân vi phạm(8).
Từ năm 2013 đến nay, công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế về phòng, chống tham nhũng và quản lý kinh tế – xã hội để phòng, chống tham nhũng được quan tâm, chú trọng, góp phần phòng ngừa chặt chẽ để “không thể tham nhũng”. Nhiều quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước được ban hành và tổ chức thực hiện quyết liệt, đi vào cuộc sống, vừa có tác dụng giáo dục, phòng ngừa, ngăn chặn, vừa là căn cứ để phát hiện và xử lý các sai phạm, tham nhũng. Tệ nạn tham nhũng đang “từng bước được kiềm chế, ngăn chặn, có chiều hướng thuyên giảm”, góp phần quan trọng vào công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, giữ vững ổn định chính trị và phát triển kinh tế – xã hội của đất nước. Kết quả đạt được trong công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực thời gian qua đã khẳng định những mục tiêu, quan điểm, chủ trương, giải pháp của Đảng và Nhà nước về phòng, chống tham nhũng, nhất là chủ trương thành lập Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng trực thuộc Bộ Chính trị do Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng làm Trưởng ban là hoàn toàn đúng đắn, kịp thời, phù hợp với yêu cầu thực tiễn.
Nhờ có sự lãnh đạo trực tiếp, toàn diện, thường xuyên, chặt chẽ của Đảng mà công cuộc đổi mới đất nước nói chung và đấu tranh phòng, chống tham nhũng nói riêng được triển khai đồng bộ, có nhiều bước tiến lớn. Trên cơ sở những quan điểm chỉ đạo, Đảng đề ra các nhiệm vụ, giải pháp phòng, chống tham nhũng ngày càng đồng bộ, có trọng tâm, trọng điểm, với bước đi, lộ trình phù hợp cho từng giai đoạn phát triển của đất nước (tuyên truyền, giáo dục; hoàn thiện thể chế; công tác cán bộ; kiểm tra, giám sát; công khai, minh bạch, trách nhiệm giải trình; kiểm soát tài sản, thu nhập; cải cách hành chính; phát hiện, xử lý; xây dựng cơ quan, đơn vị và cán bộ chuyên trách phòng, chống tham nhũng) nhằm bảo đảm được “bốn không”. Đó là: “không thể”, “không dám”, “không muốn”, “không cần” tham nhũng.
Chính từ đó, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đi đến khẳng định: “Chưa bao giờ công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực lại được thực hiện một cách mạnh mẽ, đồng bộ, quyết liệt, bài bản và hiệu quả như thời gian gần đây; để lại dấu ấn nổi bật, tạo sự đồng thuận cao trong xã hội và củng cố, tăng cường niềm tin của cán bộ, đảng viên và nhân dân đối với Đảng, Nhà nước”(9). Những thành quả đó là một bằng chứng thuyết phục để phản bác những hoài nghi, mọi sự xuyên tạc của các phần tử phản động, cơ hội chính trị về công tác phòng, chống tham nhũng của Việt Nam là “cuộc chiến thanh trừng phe phái”; là “mị dân”, “hô khẩu hiệu”; làm “nhụt chí”, “chùn bước” những người dám nghĩ, dám làm, cản trở quá trình phát triển của đất nước,… Như Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cũng đã khẳng định: Đây là cuộc đấu tranh chống “giặc nội xâm”, không phải là cuộc đấu giữa các “phe cánh” hay “đấu đá nội bộ”, như có người không hiểu hoặc cố tình xuyên tạc với động cơ sai, dụng ý xấu.
Thứ ba, cuốn sách khẳng định những kết quả trong công cuộc phòng, chống tham nhũng, tiêu cực ở Việt Nam là không thể phủ nhận
Cuốn sách đã thống kê trong 10 năm (2012 – 2022), Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã ban hành hơn 250 văn bản về xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị và phòng, chống tham nhũng; Quốc hội sửa đổi, bổ sung, ban hành mới hơn 300 luật, pháp lệnh, nghị quyết; Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành hơn 2.000 nghị định, quyết định. Các bộ, ngành, địa phương ban hành hàng nghìn văn bản quy phạm pháp luật để kịp thời thể chế hóa và triển khai thực hiện chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về quản lý kinh tế – xã hội, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Trong đó, đặc biệt là các quy định trong phòng, chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, trước hết là Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương, Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Bí thư, người đứng đầu các cấp, các ngành; về kiểm tra, giám sát, kỷ luật của Đảng; về kiểm soát tài sản, thu nhập của cán bộ, đảng viên; về công tác cán bộ, miễn nhiệm, từ chức; về kiểm soát quyền lực trong công tác cán bộ và một số lĩnh vực trọng yếu khác;… Theo Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, “có thể khẳng định, cho đến nay, các chủ trương, quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực đã tương đối đầy đủ; cái cần nhất lúc này là sự tự giác, sự thống nhất cao về ý chí và hành động, là tổ chức thực hiện”(10).
Cuốn sách chỉ ra rằng, với quan điểm chỉ đạo trong công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, “không có vùng cấm, không có ngoại lệ, bất kể người đó là ai và không chịu sức ép của bất kỳ cá nhân nào”(11) trong 10 năm qua (2012 – 2022), chúng ta đã xử lý kỷ luật 2.740 tổ chức đảng, hơn 167.700 cán bộ, đảng viên, trong đó có hơn 190 cán bộ diện Trung ương quản lý (có 4 ủy viên Bộ Chính trị, nguyên ủy viên Bộ Chính trị; 36 ủy viên Trung ương, nguyên ủy viên Trung ương; hơn 50 sĩ quan cấp tướng trong lực lượng vũ trang); qua thanh tra, kiểm toán kiến nghị xử lý trách nhiệm gần 44.700 tập thể, cá nhân, chuyển cơ quan điều tra, xử lý gần 1.200 vụ việc có dấu hiệu tội phạm”(12). Đặc biệt, từ đầu nhiệm kỳ Đại hội lần thứ XIII của Đảng đến nay, đã khởi tố, điều tra gần 4.200 vụ/7.572 bị can về các tội tham nhũng, chức vụ, kinh tế. Riêng Ban Chỉ đạo đã đưa 977 vụ án, vụ việc tham nhũng, tiêu cực nghiêm trọng, phức tạp, dư luận xã hội quan tâm vào diện theo dõi, chỉ đạo ở 3 cấp độ; trong đó Ban Chỉ đạo trực tiếp theo dõi, chỉ đạo 180 vụ án, 133 vụ việc; các cơ quan chức năng đã kết thúc điều tra, truy tố, xét xử sơ thẩm 120 vụ án/1.083 bị cáo, có 37 bị cáo nguyên là cán bộ thuộc diện Trung ương quản lý. Trong thời gian gần đây, đã tập trung điều tra, xử lý nghiêm nhiều vụ án tham nhũng, tiêu cực đặc biệt nghiêm trọng, gây thiệt hại lớn, xảy ra trong lĩnh vực y tế, quản lý, sử dụng đất đai, chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp… Công tác thu hồi tài sản tham nhũng có chuyển biến tích cực; cơ quan thi hành án dân sự các cấp đã thu hồi 61.000 tỉ đồng, đạt tỷ lệ 34,7%. Riêng các vụ án thuộc diện Ban Chỉ đạo theo dõi, chỉ đạo đã thu hồi được gần 50.000 tỉ đồng, đạt tỷ lệ 41,3%(13). Có thể khẳng định, “chưa bao giờ chúng ta xử lý nghiêm khắc nhiều cán bộ, kể cả cán bộ cấp cao sai phạm như vừa qua. Đây là điều không ai mong muốn, thậm chí rất đau xót, rất đau lòng; nhưng vì sự nghiệp chung, vì sự nghiêm minh của kỷ luật Đảng, thượng tôn pháp luật của Nhà nước, sự trong sạch, vững mạnh và uy tín của Đảng, Nhà nước và ý nguyện của nhân dân, chúng ta phải làm và kiên quyết làm, làm quyết liệt, mạnh mẽ hơn nữa trong thời gian tới”(14).
Đây là một minh chứng cụ thể, rõ ràng cho thấy công cuộc phòng, chống tham nhũng, tiêu cực ở Việt Nam không phải là “cuộc chiến thanh trừng phe phái”, bởi vì trong “cuộc chiến” này không có vùng cấm, không có ngoại lệ, bất kể người đó là ai đều xử lý nghiêm minh khi có sai phạm. Đây cũng là minh chứng thực tiễn rõ ràng để bác bỏ luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch khi cho rằng chủ trương phòng, chống tham nhũng, tiêu cực của Đảng Cộng sản Việt Nam chỉ là “mị dân”, là “hô khẩu hiệu”,… Bởi, đó là kết quả không thể phủ nhận của cuộc đấu tranh không ngừng, không nghỉ, kiên quyết, kiên trì, “quyết tâm rất cao, nỗ lực rất lớn, nói đi đôi với làm của Đảng, Nhà nước trong việc phát hiện, xử lý tham nhũng, tiêu cực”(15). Kết quả này không làm “nhụt chí”, “chùn bước” những người dám nghĩ, dám làm, cản trở quá trình phát triển của đất nước như luận điệu của các thể lực rêu rao, ngược lại, nó “góp phần rất quan trọng thúc đẩy sự phát triển kinh tế – xã hội, giữ vững ổn định chính trị, đặc biệt là đã từng bước lấy lại và củng cố niềm tin của nhân dân”(16).
Tóm lại, cuốn sách Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng thể hiện tư tưởng xuyên suốt, nhất quán, kiên định và sự phát triển sáng tạo, hoàn thiện tư duy lý luận, nhận thức về đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực ở nước ta. Cuốn sách ra đời có ý nghĩa vô cùng quan trọng, nhằm phục vụ công tác nghiên cứu lý luận, tổng kết thực tiễn, đúc rút những bài học kinh nghiệm, những vấn đề có tính quy luật từ thực tiễn công cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực ở nước ta trong thời gian qua. Đồng thời, đây là cơ sở lý luận và thực tiễn quan trọng giúp cán bộ, đảng viên và nhân dân đấu tranh, phản bác những luận điệu xuyên tạc về công cuộc phòng, chống tham nhũng, tiêu cực ở nước ta hiện nay, góp phần đẩy lùi những luận điệu sai trái, thù địch, bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng, thành quả sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội gần tám mươi năm qua./.
—————————————
(1), (2), (3), (4), (5), (6), (7), (8), (9), (10), (12), (13), (14), (15) và (16) Nguyễn Phú Trọng, Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2023, tr.14, 15, 24, 116, 232, 21, 70, 71, 126 – 127, 31, 26-27, 27-29, 28, 28 và 14
(11) Phát biểu của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị toàn quốc tổng kết công tác phòng, chống tham nhũng giai đoạn 2013 – 2020, ngày 12/12/2020
